Dankbaarheid

Als Oliver Sacks weet dat hij gaat sterven, kijkt hij dankbaar terug. ‘Ik ben op deze prachtige planeet een bewust denkend wezen geweest en dat alleen al was een enorm voorrecht en avontuur.’ In de laatste twee jaar van zijn leven schreef Oliver Sacks (1933-2015) vier korte teksten over ouderdom, ziekte en de naderende dood, die werden gebundeld onder de titel Dankbaarheid. Dat de schrijver en neuroloog veel had om dankbaar voor te zijn, viel al op te maken uit zijn vorig jaar verschenen autobiografie Onderweg, een openhartig boek over een rijk leven. Niet dat het Sacks altijd meezat, en niet dat hij het zichzelf makkelijk maakte – integendeel! – maar gedreven door zijn mateloze interesse in de wereld reisde hij naar vele landen, ontmoette wonderlijke mensen (niet allemaal patiënten) en baseerde op zijn neurologisch onderzoek en persoonlijke ervaringen zo’n vijftien uiterst succesvolle boeken. En hoewel hij de laatste tien jaar van zijn leven met lichamelijke gebreken worstelde, bleef hij tot het einde actief en productief. Oliver Sacks is te beluisteren in “Een schitterend ongeluk

Over het fenomeen dankbaarheid. Het zegt iets over de manier waarop mensen met een dankbare persoonlijkheidstrek met situaties in het leven omgaan. De dankbare persoonlijkheidstrek laat een verband zien met drie copingstrategieën. Als eerste zoeken mensen met een dankbare persoonlijkheidstrek vaker instrumentele en sociale steun omdat ze, in lijn met de schematische hypothese, de hulp van anderen meer waarderen en daardoor ook vaker gebruik willen maken van hun sociale netwerk. Als tweede maken mensen met een dankbare persoonlijkheidstrek vaker gebruik van actieve copingstrategieën zoals het positief heretiketteren van de situatie en het zoeken van mogelijkheden in de situatie. Als laatste maken mensen met een dankbare persoonlijkheidstrek minder vaak gebruik van de copingstrategieën vermijding, ontkenning of vluchten in middelengebruik. Mensen die vaker gebruik maken van de juiste copingstrategieën ervaren minder stress, en deze hypothese kan dan ook vooral van belang zijn in relatie tot gezondheid.

Na mijn persoonlijke stukjes bij De Ruwe Steen, Struikelblokken en Het Einde Nadert, thans bij wijze van afronding Dankbaarheid.Ter illustratie een foto van een muurgedicht van Anna Enquist “Iemand moet het doen

Iemand moet het doen. Mijn leven begon op vreemde wijze en ik heb mijn leven lang het gevoel gehad zoals Fernado Pessoa ooit schreef: I wasn’t meant for reality, but life came and found me. Ik ben voor veel dankbaar, met name dat het uiteindelijk toch anders is gelopen. Mijn project op deze webstek komt langzaam ten einde. Nog wat voetnoten onderaan de homepage en dan is het klaar.