Grensmaas

De Maas is een regenrivier die sterk afhankelijk is van neerslag in het stroomgebied. Om de waterstand beter te reguleren, scheepvaart mogelijk te maken en overstromingen te voorkomen, zijn er stroomafwaarts van de Maas diverse sluizen en stuwen aangelegd. Deze infrastructuur heeft een grote invloed op de rivier en zijn omgeving:

1. Functie van de sluizen en stuwen

•Waterbeheer: Sluizen en stuwen reguleren de waterstand in de Maas, vooral in tijden van hoogwater (om overstromingen te voorkomen) en laagwater (om scheepvaart te waarborgen).

•Scheepvaart: Door stuwen te combineren met sluizen kunnen schepen hoogteverschillen overbruggen en wordt de Maas bevaarbaar gemaakt, van Luik tot de monding.

•Energieopwekking: Bij sommige stuwen, zoals in Lixhe en Borgharen, wordt waterkracht benut om duurzame energie op te wekken.

2. De Maas vanaf Maaseik tot de monding

•Grensmaas: Vanaf Maaseik tot Maasbracht stroomt de Maas als een semi-natuurlijke rivier zonder stuwen. Dit is een uniek traject waar natuurontwikkeling en grindwinning hand in hand gaan. De rivier meandert hier vrijer dan in andere delen.

•Stuwmaas: Vanaf Maasbracht stroomafwaarts begint de zogenaamde Stuwmaas. Hier zorgen stuwen ervoor dat het waterpeil constant blijft. Bekende stuwen liggen bij Linne, Roermond en Belfeld.

•Afgedamde Maas: Na de splitsing bij Welland (ten zuiden van Den Bosch) gaat een deel van de Maas verder als de Afgedamde Maas, die bij Woudrichem samenkomt met de Waal.

3. Belang voor natuur en recreatie

•De sluizen en stuwen hebben de Maas veranderd van een natuurlijke rivier naar een gecontroleerde waterweg. Dit heeft ecologische uitdagingen veroorzaakt, zoals het belemmeren van vismigratie. Door vispassages te bouwen, zoals bij de stuw in Borgharen, wordt geprobeerd dit probleem te verminderen.

•De Maas en haar bijbehorende sluizen zijn ook populair voor recreatie, zoals pleziervaart, vissen en wandelen langs de stuwcomplexen.

4. Internationale samenwerking

De Maas stroomt door Frankrijk, België en Nederland. Waterbeheer vereist daarom nauwe samenwerking tussen deze landen. De verdragen van Maastricht en de werkzaamheden van de Internationale Maascommissie zorgen ervoor dat waterveiligheid, drinkwatervoorziening en natuurbehoud centraal staan.

De Maas is door de eeuwen heen zowel een levensader als een uitdaging geweest, en het netwerk van sluizen en stuwen speelt daarin een cruciale rol.

Foto gemaakt met Leica SL2 , 70mm, ISO 100.