Panorama foto's

MET DE “FOTO ASPECT RATIO” WERKEN?

De term “Foto Aspect Ratio” verwijst naar de verhouding tussen de breedte en de hoogte van een foto. Het is een belangrijke eigenschap in fotografie omdat het bepaalt hoe de foto wordt weergegeven en welke delen van het beeld zichtbaar zijn. Digitale foto’s bijsnijden en/of croppen is bij een ieder zo langzamerhand wel bekend. Op de meeste computers, bijvoorbeeld op de iMac of iPad, zijn voorgeprogrammeerde afmetingen toe te passen, zoals 3×2 of 3×4 enzovoorts. Maar bijvoorbeeld een panorama afmeting dient men handmatig in te stellen en dan zie je al snel onderlinge afwijkingen. Hasselblad had daar ooit een speciale camera voor op de markt gebracht, de zogenaamde Hasselblad XPAN dual-format, 36×24 én 65×24, een heuse panorama-camera! Geweldig, wat een comfort! Maar dat was eens. Op statief meerdere foto’s naast elkaar maken kan natuurlijk ook, dat staat in de onderstaande tekst uitvoerig beschreven. De Leica SL2 heeft gelukkig de mogelijkheid om de ‘aspect ratio’ in te stellen op onder andere 3×1. In de zoeker zie je dan daadwerkelijk een 3×1 venster en dit fotografeert qua compositie geweldig. De afgebeelde monochrome foto’s op deze pagina zijn ook als zodanig gemaakt. 

WAAROM OP PANORAMA FORMAAT?

Het fotograferen van panorama’s is een techniek waarbij je meerdere foto’s naast elkaar maakt en deze vervolgens aan elkaar ‘plakt’ om een breed, panoramisch beeld te creëren. Deze techniek wordt vaak gebruikt om landschappen, stadsgezichten, en andere brede scènes vast te leggen die niet in één enkele foto passen. Hier zijn enkele belangrijke aspecten en tips voor het fotograferen van panorama’s:

1. Voorbereiding
Stabiele positie: Gebruik bij voorkeur een statief om ervoor te zorgen dat de camera stabiel blijft tijdens het maken van de reeks foto’s. Dit helpt om uitlijning en overlappen te minimaliseren. Instellingen vastzetten: Zet je camera-instellingen zoals sluitertijd, diafragma en ISO vast (manuele modus). Dit zorgt voor consistent belichte foto’s. Als de belichting tussen de opnamen varieert, kan het lastig zijn om ze later naadloos aan elkaar te voegen. Witbalans: Stel de witbalans handmatig in en houd deze consistent voor alle opnamen, anders kunnen kleurverschillen zichtbaar worden in het uiteindelijke panorama.

2. Fotografieproces
Overlappen: Zorg ervoor dat elke foto ongeveer 20-30% overlapt met de vorige foto. Dit is essentieel voor software om de beelden goed aan elkaar te kunnen hechten.Horizontaal of verticaal fotograferen: Hoewel panorama’s vaak breed zijn, is het vaak beter om de camera verticaal te houden. Dit geeft je meer marge in de hoogte van het uiteindelijke beeld en zorgt voor een hogere resolutie. Niveau houden: Probeer de horizon zo recht mogelijk te houden bij elke opname. Als je camera schuin staat, moet je later veel bijsnijden, waardoor je delen van je beeld kunt verliezen.

3. Nabewerking
Software: Gebruik panorama-software zoals Adobe Lightroom, Photoshop, PTGui, of Hugin om je opnamen samen te voegen. Deze programma’s herkennen overlappende gebieden en hechten de beelden samen tot één naadloos panorama. Correcties: Na het samenvoegen kun je het panorama nog bijsnijden, de horizon rechtzetten, en eventueel vervormingen corrigeren die ontstaan zijn door de breedte van het panorama.

Kleuraanpassingen: Pas de kleur en belichting aan om een gelijkmatig resultaat te krijgen over het hele beeld.

4. Creatieve Tips
Panorama’s van bovenaf: Dronefotografie leent zich uitstekend voor het maken van panorama’s, vooral van landschappen en steden. Sferische panorama’s: Dit is een geavanceerde techniek waarbij je een 360-gradenbeeld maakt dat je kunt gebruiken voor VR-toepassingen of interactieve weergaven. Nachtpanorama’s: Voor nachtpanorama’s is een statief essentieel, en je moet mogelijk werken met langere sluitertijden en hogere ISO-waarden.

ASPECT RATIO NOG EENS NADER TOEGELICHT 

Aspect Ratio wordt meestal uitgedrukt als een verhouding, zoals 4:3, 3:2, 16:9, enzovoort. Hierbij is het eerste getal de breedte van de foto en het tweede getal de hoogte. Deze verhouding is onafhankelijk van de daadwerkelijke afmetingen van de foto in pixels of centimeters; het gaat puur om de verhouding tussen breedte en hoogte.

Voorbeelden van Aspect Ratio’s:
4:3: Dit is een veelvoorkomende verhouding voor compacte camera’s en sommige smartphones. Het betekent dat voor elke 4 eenheden breedte, de hoogte 3 eenheden is. 3:2: Dit is de standaard verhouding voor veel DSLR- en systeemcamera’s. Deze verhouding komt overeen met het formaat van 35mm-film. 16:9: Dit is een breedbeeldverhouding die vaak wordt gebruikt voor video-opnamen en moderne tv-schermen. Het is ook populair voor panorama’s of brede landschapsfoto’s. 1:1: Een vierkant formaat, vaak gebruikt voor sociale media, zoals Instagram. Hier zijn breedte en hoogte gelijk. Dit is eigenlijk bij iedereen bekend.

Waarom is Aspect Ratio belangrijk?
Compositie: Verschillende aspect ratio’s kunnen een grote invloed hebben op de compositie van een foto. Een bredere ratio zoals 16:9 kan bijvoorbeeld geschikt zijn voor landschappen, terwijl 4:3 of 3:2 misschien beter werkt voor portretten of meer alledaagse fotografie.Bijsnijden: Als je een foto met een bepaalde aspect ratio bijsnijdt naar een andere ratio, kan een deel van de oorspronkelijke afbeelding wegvallen. Dit kan invloed hebben op de inhoud en compositie van de foto. Weergave: De aspect ratio bepaalt hoe de foto wordt weergegeven op verschillende schermen of media. Een 16:9 foto zal volledig worden weergegeven op een breedbeeld-tv zonder zwarte balken, terwijl een 4:3 foto mogelijk zwarte balken aan de zijkanten heeft.

Afdrukken: Bij het afdrukken van foto’s kan het belangrijk zijn om rekening te houden met de aspect ratio, omdat bepaalde printformaten overeenkomen met specifieke verhoudingen. Als de aspect ratio van de foto niet overeenkomt met de printmaat, moet je bijsnijden of de foto aanpassen om hem passend te maken.

Praktische toepassing
Veel camera’s en smartphones bieden de mogelijkheid om de aspect ratio in te stellen voordat je een foto maakt. Dit helpt je om de compositie van tevoren aan te passen aan het medium waarop de foto uiteindelijk zal worden weergegeven of afgedrukt. Kortom, de Aspect Ratio is een fundamenteel concept in fotografie dat de vorm en presentatie van je beelden beïnvloedt. Het is een belangrijk hulpmiddel voor fotografen om de compositie en het eindresultaat van hun werk te beheersen.